بررسی تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان (تولید داخلی، قیمت‌های نسبی و نرخ ارز) بر صادرات زعفران

چکیده زعفران یکی از محصولات صادراتی است، و ایران با 8/88 درصد تولید جهان، بزرگترین و اصلی‌ترین تولید کننده و صادرکننده زعفران در دنیا می‌باشد. بررسی روند صادرات جهانی نشان می‌دهد که افزایش و یا کاهش مقدار صادرات ایران به گونه مستقیم و کاملا آشکار بر روند جهانی صادرات زعفران تاثیر گذار بوده و در صورت کاهش و یا افزایش تولید و صادرات زعفران به وسیله جمهوری اسلامی ایران روند صادرات این محصول کاملا متأثر می‌شود. لذا در این مطالعه به بررسی تاثیر تغییرات تولید در نتیجه تغییر سطح زیر کشت، قیمتهای نسبی و نوسانات نرخ از بر صادرات زعفران پرداخته شده است. بدین منظور توابع تولید، قیمت صادرات و عرضه صادرات این محصول در قالب معادلات همزمان و به روش 3sls و برای دوره زمانی 1395-1351 برآورد و ضرایب بدست آمده در قالب مدل برنامه ریزی ریاضی مدل‌سازی شد. نتایج نشان می‌دهد که عواملی چون نرخ واقعی ارز، تولید داخلی، و قیمت‌های نسبی صادرات زعفران ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به طوری‌که تغییر در تولید داخلی ناشی از نغییر سطح زیر کشت و تغییرات نرخ ارز اثر مثبت و معنی‌دار بر عرضه صادرات زعفران ایران دارد در حالی‌که تغییر در قیمت‌های نسبی در نتیجه تغییرات قیمت داخلی اثر منفی بر صادرات زعفران دارد.